KNOPEN en STEKEN

Hier vindt je de eenvoudigste knopen en steken die we gebruiken in het waterwerk. Eigenlijk moet je ze met ogen dicht of op je rug kunnen maken. Onder moeilijke omstandigheden kun je dan net zo goed knopen als wanneer het zonnetje schijnt!

Een steek of knoop is niet wat aan elkaar geknutseld touw.
Een goede steek of knoop

• dient een bepaald doel,
• mag niet vanzelf los kunnen gaan,
• kan gemakkelijk weer losgemaakt worden,
• beschadigt het touw niet.

Een knoop die niet doet wat je verwacht en slecht uit elkaar te halen is, noemen we een “oud wijf”.

Als je weet hoe de knoop in elkaar zit, heb je ‘m ook zo weer uit elkaar.

Klik op de plaatjes voor een grotere afbeelding.

Als je de knopen en steken goed kent, kun je bij de leiding het insigne “knopen” behalen!

Als je in bewegende vorm de knopen wilt leren, kijk dan eens naar de animaties op: Schiemanswerk.

Video's op: boot coach Bob.

Zoek zelf verder op internet. Er zijn nog veel meer (YouTube) filmpjes en beschrijvingen te vinden. Als je echt iets moois hebt gevonden: stuur een mail naar info@scoutingaquarius.nl en wij plaatsen het!

met slipsteek

uit losse hand

rondtorn met 2 halve steken (geen mastworp!)

Platte knoop

Doel: twee stukken touw van gelijke dikte aan elkaar knopen

Werkwijze:

1. "links over rechts, rechts over links".
2. Maak een  halve steek (enkele knoop), houd beide einden aan dezelfde zijde, maak nog een halve steek.
3. Het resultaat is twee in elkaar schuivende lussen.

Bijzonderheden: een strik in een schoenveter is feitelijk een platte knoop met aan twee zijden een slipsteek.

Acht knoop

Doel: voorkomen dat het eind van een schoot uit een oog of blok schiet.

Werkwijze:

1. Maak een lus boven aan het einde van het touw.
2. Draai het einde 1 maal om het touw onder de lus.
3. Steek het einde in de lus en trek aan.

Bijzonderheden: Je kunt het eind nog 1 of meer keren extra om het touw te draaien, voordat je het eind in de lus steekt. Dan krijg je een dikker, steviger uiteinde.

Mastworp

Doel: Om een lijn aan een rondhout vast te zetten. Trekt zichzelf vast. Gebruikt bij zeilen, maar ook bij pionieren.

Werkwijze: 

1. Sla het eind om de paal.
2. Kruis de eerste slag.
3. Sla het eind nogmaals om de paal.
4. Steek het eind onder zichzelf (tweede slag) door.

Bijzonderheden: 

1. Door de laatste stap (4) uit te voeren als een slipsteek, is de mastworp in 1 ruk weer los te trekken.
2. Je kunt de mastworp "uit de losse hand" maken. Leg daartoe de twee lussen los op elkaar en dan om de kop van een rondhout/paal. Stevig aantrekken. Zie tekening (op klikken voor grotere afbeelding).
3. Vaak wordt geadiviseerd "voor de zekerheid" een halve steek op de mastworp te zetten. Echter: dan gaat een deel van de werking van de mastworp verloren. De knoop kan zichzelf niet meer goed vastzetten. Gebruik dan liever de rondtorn met 2 halve steken (zie plaatje links).

Schootsteek

Doel:

1. Twee lijnen van ongelijke dikte aan elkaar zetten. 
2. Een lijn in een lus bevestigen.

Werkwijze:

1. Steek het einde van het touw door de lus.
2. Haal het touw achter de lus om.
3. Steek het eind aan de voorzijde weer onder zichzelf door.
4. Trek aan de lus en het lange eind om de schootsteek op de juiste wijze aan te trekken.

Bijzonderheden:

Bij het aan elkaar zetten van een dik touw en een veel dunner touw gebruik je de dubbele schootsteek. De dubbele schootsteek pas je ook toe als je een vlaggelijn aan een vlag vastmaakt. Zie plaatje.

Paalsteek

Doel:

Een niet schuivende lus in een touw maken. Bijvoorbeeld om een landvast aan een paal vast te zetten, of om een lijn in een (sleep-)oog te bevestigen. Als er veel kracht op komt te staan, is de paalsteek daarna toch weer makkelijk los te krijgen.

Werkwijze:

Bijzonderheden: